Horlama Cerrahisi
Horlama Cerrahisi
Horlama nedir?
Horlama, hava yolunda darlık oluştuğu durumlarda ortaya çıkan gürültü biçimindeki sestir. Erişkin insanların %45 i zaman zaman % 25 i sürekli horlar. Horlama erkeklerde ve şişman kişilerde daha sık olmakla beraber her insanda görülebilir .Yaşla birlikte horlama sıklığı artar.
Şişman insanlarda kalın ve yağlı boyun dokusu,çocuklarda ise büyük bademcik ve geniz eti en sık rastlanan horlama nedenlerindendir.Burun tıkanıklığı yapan deviasyon problemleri,burun eti büyümesi,polipler horlama yapabilirler. Yumuşak damak küçük dilin uzun olması veya oluşan sarkmalar hava yolunu daraltarak horlamaya neden olur. Uyku sırasında dil ve boğaz kaslarında gevşeme meydana gelir. Gevşek kaslar özellikle sırt üstü yatınca dilin boğaz arkasına kaçmasına engel olamaz. Alkol ya da sakinleştirici ilaç alımı bu kas gevşemisini, dolayısıyla horlamayı arttırır.
Erkekler neden daha çok horlar?
Vücutta olan yağlanmanın kadınlarda esas olarak kalça bölgesinde, erkeklerde ise boyun ve karın çevresinde yoğunlaşmasıdır. Özellikle kilolu erkeklerde bu durum, yatarken (bilhassa sırtüstü pozisyonda) karın kitlesinin diyaframa baskısıyla göğüs içi basıncını arttırır; dilin de arkaya kayması ve uyku ile birlikte yutak çevresindeki yumuşak dokuların ve kasların gevşemesiyle horlamayı doğuracak şartlar ortaya çıkmış olur. Kadınların kas yapısındaki farklılıkların da horlamayı azalttığı düşünülüyor. Menopozdan sonra hormonal değişiklikler sonucu kadınların kas yapısı da erkeklerinkine benzemeğe başladığından, belirli bir yaştan sonra onların da horlama oranı erkeklere yaklaşır, hatta eşitlenir.
Horlama bir sorun mudur?
Horlama gece nefes durmalarına neden olmuyorsa buna basit horlama denir. Basit horlama da vücuda giren oksijen miktarında azalma olduğunun bir göstergesidir.Gece uykuda daha az enerjiye ihtiyacımız olduğundan kalp ve akciğerimizin daha düşük tempoda çalışması yeterlidir.Ancak vücuda giren oksijen miktarı azaldıkça kalp ve akciğerimizin yeterli enerji üretebilmek için daha çok çalışması gerekir.Bu durum da ilerleyen dönemlerde yüksek tansiyon,kalp ritim bozukluğu,kalp spazmı ve kronik akciğer hastalıklarına neden olabilmektedir.
Ayrıca gece boyunca solunum için harcanan güç dolayısıyla vücutta yorgunluğa, buna bağlı olarak da gündüz halsizlik ve uyku hali görülebilir.
Yaşam kalitesine olumsuz etkisi olduğu kesindir. Ailenin diğer bireyleri için uykusuz gecelerin sorumlusu tutulur. Horlayan kişi tatil ve iş gezilerinde istenilmeyen oda arkadaşı olur.
Horlama tedavi edilebilir mi?
Alınacak bazı tedbirler ile basit horlamada iyileşme olabilir.
İdeal vücut kilosuna ulaşılmaya çalışılmalı(Kilo fazlalığının horlamanın en önemli nedenlerinden biri olduğu bilinmektedir.)
İyi bir adele tonusu kazanmak için sportif bir yaşam biçimi seçilmeli.
Horlayan kişiler uyku ilaçları, sakinleştirici ve antihistaminik denilen alerji ilaçlarını uykudan önce almamalı.
Uykudan 4 saat önce alkol almaktan sakınmalı.
Uykudan 3 saat önce ağır yemekten sakınmalı.
Aşırı yorgunluktan sakınmalı.
Uykuda sırt üstü yatmak yerine yana yatmak tercih edilmeli.
Uyku apne sendromu(UAS) nedir?
‘Apne’ nefes durması demektir. UAS, uykunun başlamasıyla birlikte yumuşak dokuların gevşemesi ve nefes alma sırasında oluşan negatif basınç dolayısıyla solunum yolunun tıkanması, böylece ağız ve burundan hava girişinin en az 10 saniye süreyle engellenmesi ve bu sırada vücudun solunum için aşırı çaba göstermesiyle karakterize ciddi bir hastalıktır. Nefes durmaları gece boyunca sık olarak (bazen yüzlerce kez) tekrarlar, her biri ortalama 20-40 saniye sürelidir, şiddetli olgularda bu süre iki dakikadan fazla olabilir. Nefes durmaları sırasında kandaki oksijen miktarı önemli ölçüde azalır, dolayısıyla kalp, beyin ve diğer organlara yeterli oksijen ulaşamaz.
Uyku apne sendromunun belirtileri nelerdir?
Solunum problemleri uykuda oluştuğu için hastanın kendisi durumdan haberdar değildir. Durumu hemen daima hastanın eşi veya yakınları farkeder. En belirgin bulgu horlamadır. Hastaların hemen tamamı çok şiddetli biçimde horlarlar. Hasta düzenli şekilde horlarken aniden sesi kesilir. Hastanın yakınları, önce bu durumun farkına varırlar. Nefes durması sırasında karın ve göğüs hareketleri devam eder. Bu yüzden hava girişinin durduğunu, dışarıdan izleyen birinin ilk anda anlaması zordur. Yukarıdaki tıkanıklığı yenmek için diyafram gittikçe daha fazla kasılır, karın ve göğüs hareketlerinin genliği artar ve bir noktadan sonra bu artmış solunum eforuyla tıkanıklık yenilince hasta öncekinden daha şiddetli bir ses çıkararak (adeta kükrer gibi) tekrar solumaya başlar.
Hastalığın ilk ve en belirgin semptomu gündüz aşırı uykululuk halidir.
Diğer belirtiler ise;
Sabah şiddetli ağız kuruluğu ile uyanma
Sabah baş ağrıları
Eskiye oranla daha sinirli ve daha tahammülsüz olma, Anksiyete
Konsantrasyonu sürdürmede güçlük
Çocuklarda okul başarısının düşmesi
Unutkanlık
Eskiden olmadığı halde gece bir veya daha fazla kez tuvalete kalkma
Yine eskiye oranla belirginleşen ve iklim şartlarıyla açıklanamayan gece terlemeleri
Cinsel istekte azalma(erkekte)
iktidarsızlık.
Uyku apne sendromu tanısı nasıl konur?
Bu tanı bir uyku testi ile konur.Hasta bir akşam hastanede kalarak polisomnografi cihazına bağlı olarak uykuya ait tüm kayıtlar alınır ve değerlendirilir.
Uyku apne sendromu tedavisi nasıldır?
Bu tedaviye hastanın muayenesi ve uyku değerlendirilmesine göre karar verilir. Hastanın kilo problemi varsa kilo vermesi ev diyetisyen kontrolü önerilir.Hormonal bozuklukları için endokrin hastalıklarına yönlendirilir.sigara ve alkol alışkanlığı varsa bırakması yönünde önerilerde bulunulur.Allerji durumu varsa tedavisi düzenlenir. Cerrahi olarak burun,bademcik ve geniz eti operasyonları,yumuşak damak ve dil kökü cerrahileri uygulanmaktadır.Genel durumu ameliyata uygun olmayan, başka bir hastalığından dolayı ameliyat olamayan yada cerrahiden fayda göremeyecek kadar ileri hastalarda CPAP veya BPAP denilen pozitif basınçlı bir ağız-burun maskesi kullanılmaktadır.